در نگاه اول، گل میخک (carnation) و درخت میخک (clove) هیچ وجه مشترکی ندارند، آنها فقط در زبان بومی من هم نام هستند. بعضی از زبان ها دو کلمه کاملا متفاوت برای این دو دارند، مانند carnation و clove در انگلیسی،   Gewurz و  Nelke به آلمانی، و oeillet و girofle به فرانسوی. به طور همزمان آلمانی ها می توانند هر دو را گل و ادویه را Nelke بنامند و ایتالیایی های سفید پوست به عنوان مثال ممکن است بگویند garofano و chiodo di garofano ( غنچه میخک).

با گل شروع کنیم، Lat. Dianthus (نوعی میخک)  گونه ای از گیاهان چند ساله از خانواده میخکیان است که بیش از ۳۰۰ گونه را شامل می شود. کلمه لاتین Dianthus از کلمه یونانی  ΔIOC و αvθoc (گل خدا) می آید، در حالیکه میخک سفید هم به آسانی بهKapuov (فندق) و φυλλον  (برگ) تقسیم بندی می شود.

اکنون دست های من را از نزدیک تماشا کنید تا برایتان بگویم؛ مدتها پیش، اولین گیاه شناس گل میخک را (clove)  Lat. Caryophyllus aromaticum  “درخت میخک” نامید، همان گیاه خانواده موردیان که ما امروزه از جوانه های گل خشک شده ی باز نشده ی آن به عنوان ادویه استفاده می کنیم.

دیگر هم معنی گیاهی لاتین برای این گیاه Eugenia armatica L است، و اکنون لطفاً فقط به Eugenia که ما بعدا در مقاله خود به آن خواهیم رسید، توجه کنید:

خنده دار ترین چیز در همه داستان گل میخک/ درخت میخک ، این است که گیاه شناسان باستان، حداقل در بسیاری از کشورها نام را از clove به carnation تغییر داده اند، فقط به این دلیل که هردو گیاه رایحه ی مشابهی دارند.

رایحه درخت میخک (carnation) به طور دقیق مورد مطالعه قرار گرفته است.

مواد خام طبیعی وجود دارند که از میخک بدست آمده‌اند: از  درخت میخک معمولی، Lat. Dianthus Caryophyllus  از طریق استخراج اتر بنزین با۰.۲-۰.۳ درصد خروجی که شیمیدان ها به صورت جامد به دست می آورند – یک توده ی موم مانند سبز رنگ روشن که یک عطر گیاهی سبز نامشخص از گل دارد. هنگام استخراج از ماده جامد با استفاده از اتانول با یک خروجی ۲۰ درصد، ما ماده خالص را- یک مایع چسبناک ضخیم به رنگ سبز زیتونی یا قهوه ای به دست آوردیم. ؛ آن یک ماده بسیار جالب با سختی بسیار و رایحه ماندگار است؛ چوبی، نسبتاً شیرین، عسل مانند، ادویه ای خوش رنگ، که می توان به رد کمی  از گیاه نعناع را در آن پی ببرد. هنگامی که تا ۵ درصد یا کمتر رقیق می شود، ماده خالص ویژگیهای بوی خوش گل میخک را به دست می‌آورد. اکنون قیمت ماده خالص گل میخک حدود ۵ هزار یورو در هر کیلوگرم می باشد.

ترکیبات بنزوئیل دارای بیشترین خلوص هستند: الکلهای بنزیل و فنیل اتیل، استر هایشان، بنزوات ها ( استر اسید بنزوئیک)، سالیسیلات ها، بنزالدهید ها، اژنول ( فنول بی رنگ).

ویژگی های گلدار بودن میخک توسط آترپریپینول، لینالول، سیس جاسمون، و متیل جاسمونات ایجاد شده است، در حالی که بخش سبز گیاهی توسط سیس تری هگزانول و استرهای آن با درصد بیشتری از روی هیدروکربن های سنگین تقریباً بدون بو مانند تری کوزان،  پنتاکوزان هپتاکوزان و آلکان های خطی اشباع شده C15 و بالاتر ایجاد شده است. شما همچنین میتوانید ترپن های مختلفی را پیدا کنید از جمله؛ اوسمین و کاریوفیلن ( من مطمئنم که شما تاکنون توانسته‌اید حدس بزنید که ماده اخیراً ذکر شده نامش را از کجا گرفته است).

اکنون بسیاری از مواد تشکیل شده از ماده خالص میخک خطرناک در نظر گرفته شده اند که مطمئنا به الکل بنزیل، بنزیل بنزوات، برزیل سالیسیلات  و اژنول مربوط می‌شوند- امروزه IFRA استفاده از ماده خالص گل میخک را بسته به درصد ترکیبات آنها محدود می کند. در حال حاضر، ماده خالص میخک به ویژه در تبلیغات عطر فروشی ها ممنوع شده است ( بر اساس آرکتاندر، زمانی که کتابش آمد که حدود ۶۰ سال پیش بود، تولید ماده خالص میخک به حدود فقط ۳۰ کیلوگرم در سال محدود شده بود) اما دستیابی به آن آسان است اگر دوست دارید برای خودتان امتحان کنید.

گونه های میخک تزیینی جدید مانند سایر گیاهان کشت شده متاسفانه، عملا و کاملاً بی بو هستند. یک رایحه دارویی خفیف این گیاهان، غالباً با حضور متیل بنزوات که در مقالات پیشین هنگام صحبت در مورد  ylang-ylang و Feijoa ذکر کردیم، توضیح داده شده است.

کاربرد اژنول، ایزو-اژنول، و بسیاری از مشتقات شان توسط دستورالعملهای جدید IFRA محدود شده است، که امور را برای یک عطرساز که می‌خواهد بر اساس آن عطر میخک بسازد، پیچیده می‌کند. اما مواد جدید شروع به ظاهر شدن می کنند، مثال گیواران (نام کارخانه)، متیل دیانتیل را تولید می کند- ماده ای که بوی آن شبیه ایزو اژنول است، اما رنگ گرد و خاکی دارد که هنگام کار روی عطردرخت میخک، حتی آن را یک انتخاب بهتر می سازد.

گل میخک (Clove) بومی جزایر مالوکا در اندونزی است. امروزه در تانزانیا ( حدود ۵ درصد بازار)، اندونزی (۷۵ درصد) مالزی هند سیلان ماداگاسکار (حدود ۱۰ درصد) و مقداری کمی در جاهای دیگر کشت می شود. کشت گل‌میخک سخت نیست. مثال مانند پرورش وانیل است- گیاهی که به صورت کنش گرایانه دو بار در سال شکوفه می دهد و محصول فراوانی به بار می آورد، شکوفه ها جمع آوری می شوند و در هوای آزاد،  بدون هیچ گونه پروژه لازم برای تخمیر خشک می شوند. میزان روغن عصاره ای در میخک ها به ۲۰ درصد می‌رسد که زیاد است و می‌تواند با میزان روغن عصاره پوست مرکبات مقایسه شود، همانطور می دانیم که با یک فشار ساده به دست می آید.

مواد طبیعی به دست آمده از گل میخک (clove) بسیار متنوع هستند و استفاده از آنها به خوبی خارج از چارچوب عطرسازی می رود. این روغن عصاره ای از درختان ازطریق استخراج ( چکیده بخار منجر به ارزانترین روغن با پایین ترین کیفیت می شود)، برگها، شکوفه ها و حتی ریشه های گیاهان گاهی اوقات استفاده می‌شود.

بر خلاف برگ ها و ریشه ها، روغن عصاره ای آن،  در واقع به طور کامل از اژنول تشکیل شده (میزان آن به ۶ درصد می‌رسد)، شکوفه‌های میخک حاوی ۱۰ تا ۱۵ درصد استیل اژنول (اژنول استات)  می باشد که به میزان زیادی در بوی ادویه ها دخالت دارد. هنگامی که بخار چکیده آن ماده هیدرولیز می شود، بنابراین به جای آن از یک روش ملایم تر استفاده می شود. در فرآیند تقطیر آبی سخت، میزان معینی از کاریوفیلن و مقداری از سیس کوایترپن های دیگر ظاهر می شود – و مانند هیچیک از این ترکیبات در گیاه زنده یافت نشده اند.

کتون های آلفاتیک کم رنگ یک نت میوه ای نسبتاً غیر عادی به عطر روغن عصاره میخک می دهند.

روغن عصاره میخک با کیفیت پایین، اغلب برای استخراج اژنول به کار می رود که قبلاً برای به دست آوردن وانیلین استفاده می‌شد. این کار امروز هم هرچند در مقیاس بسیار کم انجام می شود.

مردم همچنین ماده جامد، خالص (ابسلوت)، و روغن انگم ( مورد آخر بدیهی است که به طور عمده برای مصارف آشپزخانه ای به کار می رود) را به دست می آورند. هنگامی که استخراج به طور عادی در دمای نسبتاً پایین انجام می‌شود کاریوفیلن در فرآورده های حاصل به وجود نمی‌آید.

اژنول، اژنول استات، و کاریوفیلن، روی هم رفته، اجزای اصلی هر روغن عصاره حاصل از گیاه میخک هستند. چیزهای دیگر یعنی همان ایزواژنول، ترپن های سنگین (هومولین، کارینین)، سالیسیلات ها، بنزوات ها و بسیاری از مواد دیگر فقط در مقادیر کم موجود می باشند.

گیاه شناسان جدید، تیره موردیان که حاوی میخک می باشند را به تیره Lat. Eugenia به معنی ( برتر) نسبت می دهند. آن نامش را به افتخار یوجین، پادشاه ساوی-کاروبینوو، یک ارتشبد در امپراطوری روم مقدس دریافت کرد. روغن های عصاره گیاهان حاره‌ای مربوط به تیره یوجین، اولین هایی بودند که برای استخراج اژنول، یکی از شخصیت های داستان ما، به کار رفتند.

نت های گل میخک (carnation) و درخت میخک (clove)، در عطر سازی بسیار محبوب هستند. مهم نیست لیستی که من تلاش می‌کنم اینجا برای شما آن را ارائه دهم چقدر ناقص خواهد بود. بنابراین به شما توصیه می‌کنم که در مورد میخک مورد علاقه و بوی خشک با بن مایه ی میخک را در قسمت یادداشت زیر بنویسید.

اژنول، یکی ازمواد اصلی تشکیل دهنده ی  رایحه های carnation و clove (گل میخک و میخک) می تواند هر جایی در طبیعت پیدا شود. مقداری از آن در گیاه نعناع، برگ بو، کانانگا، رز، دارچین، (به ویژه در عصاره روغن عصاره به دست آمده از برگ ها) یاسمن، اسمانتوس، فلفل فرنگی وجود دارد. اژنول، همچنین هنگام ساخت بسیاری است آکوردهای دیگر مانند گل دار، میوه دار، (مانند موز) چوبی اهمیت دارد.

اژنول نقش مهمی در یکی از محبوب ترین و پر تکرارترین آکوردهای قرن اخیر به نام ملیس آکورد دارد، که من در مقاله ام در مورد رایحه عسل در عطرسازی ذکر کردم.  آکورد ذکر شده از اژنول و بنزیل سالیسیلات، به طور معمول ترکیب شده با نعناع هندی، هیدروکسی سیترونلال، (رایحه گل برف) نت های چوبی، ادویه ها و کومارین تشکیل شده است.

این ترکیب می تواند در بسیاری از رایحه های کلاسیک با ماندگاری سالانه یافت شود: شبنم جوانی، تریاک، نارگیل، L’ Air temps، برترین لحظه، تابو، تیترو آلا اسکالا. اینگونه رایحه ها امروزه به آسانی یافت نمی شوند، زیرا آکورد به نظر می رسد تا حدودی امروزه از مد افتاده باشد و چندین ترکیب حاوی آن توسط IFRA ممنوع شده است.